Phòng không nga chỉ là không ...

 

Liên tục 1 tuần qua Nga chịu mưa tên lửa của Ucraina ở bán đảo Crimea . điều gì đang đến với hệ thống phòng không nga vậy ? 

Vụ đánh vào Crimea thì nó là sự tiến triển tất yếu của chiến trường khi  Ukraina cứ bào mỏng dần, mỏng dần hệ thống PK của Nga. Để làm được điều này Ukraina vẫn phải dựa và hệ thống trinh sát kỹ thuật khổng lồ của tây để biết PK Nga ở đâu mà đánh tiêu diệt. Hệ thống trinh sát đó của tây cho phép Ukraina tính toán chuẩn bị và chọn được thời gian, địa điểm để tập trung được hoả lực ít ỏi của mình tạo hiệu quả tối đa. Đánh phẫu thuật vô cùng chính xác ,  để làm được việc này Ucraina đã kết hợp nhiều phương thức từ đơn giản đến phức tạp nhất để cho ra kết quả như chúng ta thấy .

Những hình thức đơn giản của UCR như hack vào điện thoại của các nhân viên làm việc của Nga , thu thập thông tin của người dân crimea hoặc của những tình báo cơ sở , nằm vùng hay thông tin của những người dân có thiện cảm với Ucraina . 

1 lần nữa chúng ta lại được chứng kiến khả năng chế áp điện tử ( electronic warfare - EW ) áp chế đường không SEAD ( Suppression of Enemy Air Defenses) của quân Anh – Mỹ  (  cái này em đã có viết 1 bài về hệ thống tác chiến C4IRS rồi , các bác tìm lại đọc là thấy . )

Mặc dù Mỹ hỗ trợ cho ucraina khả năng chế áp điện tử hạn chế và 1 phương thức áp chế đường không SEAD chưa hoàn hảo nhưng nó vẫn thể hiện tính hiệu quả đáng kinh ngạc của nó . điều đó cho thấy năng lực tình báo điện tử của mỹ vô cùng bá đạo . 

Ở 2 cuộc tấn công ngày 14 tháng 8 và 19 tháng 9 vào 2 tổ hợp phòng không S-400 ở crimea cho thấy khả năng nắm bắt thông tin thời gian thực của Mỹ là rất hiệu quả , Các máy bay trinh sát điện tử RC-135 Rivet Joint làm nhiệm thu chặn thu các cuộc gọi của quân đội Nga , trinh sát tín hiệu radar cảnh báo sớm , tiến hành định vị và làm nhiễu cục bộ hệ thống và truyền thông tin nhận được tới máy bay không người lái Global Hawk đang tuần tiễu ở độ cao lớn. Chiếc UAV chĩa khí tài theo dõi vào địa điểm đóng quân của các đơn vị S-400  và xác định các tọa độ tương đối của nó, sau đó truyền thông tin tọa độ cho các chuyên gia phân tích ở trung tâm điều phối tình báo của bộ chỉ huy NATO hoặc truyền thẳng thông tin cho bộ tư lệnh  mặt đất hoặc hải quân Ucraina , rồi họ gửi thông tin đến sở chỉ huy để đưa ra thông tin chỉ thị tiêu diệt mục tiêu.

Các tọa độ được gửi lên một máy bay chỉ huy/báo động sớm E-3 Sentry bay tuần tiễu ở phía tây biển đen , các máy bay này kết hợp với thông tin trinh sát vệ tinh sẽ thiết lập 1 đường bay an toàn và hiệu quả nhất cho các tên lửa Neptune tập kích các khẩu đội tên lửa S-400 tại phía tây criema . 1 thành công đáng kinh ngạc . nghe có vẻ là đơn giản nhưng nó là 1 quá trình phức tạp , đòi hỏi khả năng ra quyết định nhanh chóng , thể hiệu tính hiệu quả của các phương tiện trinh sát và phân tích của tác chiến SEAD .

Tất nhiên trước khi 2 tên lửa Netune được bắn ra thì ucrania đã cho các UAV tấn công tiêu diệt các radar cảnh giới trong hệ thông S-400 rồi , nên chúng ta thấy trong VIDEO được quay lại , các hệ thống phòng không tầm gần Pantsir-S vốn để bảo vệ tổ hợp tên lửa tầm xa S-400 đã khai hoả đánh chặn nhưng vì tên lửa Ucraina tiếp cận đã quá gần nên không kịp phản ứng , cho thấy tính bất ngờ của đòi tập kích này 

Có thể thấy , để tấn công được các hệ thống S-400 ở crimea 2 lần liên tiếp trong 3 tuần cho thấy tên lửa NEPTUNE đã được cải tiến rất nhiều , đạt được khả năng tấn công tinh vi không thua kém gì tên lửa  Storm Shadow , như tôi nói , máy bay chỉ huy / cảnh báo sớm E3 sentry gửi toạ độ tương đối của mục tiêu vào hệ thống dẫn đường trên tên lửa NETUNE , các tên lửa này bay rất thấp đến vị trí đã được định sẵn , ở pha cuối tên lửa sẽ tự tìm mục tiêu băng công nghệ khớp ảnh , cái công nghệ này giúp tấn công chính xác mục tiêu đã định và tránh hoàn toàn việc Nga  làm nhiễu bằng cách can thiệp vào tín hiệu GPS .  loại công nghệ này Ucraina chắc chắn không thể làm chủ được , chỉ có 1 nghi vấn rằng chính Mỹ và Phương tây giúp Ucraina hoàn thiện tên lửa NEPTUNE với công nghệ dẫn đường bám bắn mục tiêu hiệu đại đến như vậy .

S-400 đã thể hiện 1 quan điểm thiết kế sai lầm của Nga , khác với hệ thống Patriot của Mỹ dùng các thành phần radar khẩu độ tổng hợp được kết nối với nhau vào 1 hệ thống phân tích độc lập , nó đưa ra quyết định thông qua liên kết dữ liệu với trung tâm phân phối hoả lực  . Các rada của hệ thống S-400 lại được chỉ huy bằng 1 hệ thống chỉ huy duy nhất , nếu xe chỉ huy hày bị vô hiệu quá hoặc 1 radar của hệ thống bị hư hại, thì S-400 mất đi khả năng nhận biết tình huống và không thể đưa ra được bất kỳ mệnh lệnh các phương thức hành động đánh chặn 

Đòn tấn công tiếp theo ucraina phát động vào quân cảng evastopol ở Crimea, nơi có Hạm đội Biển Đen neo đậu các tầu chiến và là nơi đặt các ụ khô và các cơ sở sửa chữa tàu chiến của nga còn ảo hiệu hơn nữa . theo lời của cơ quan tình báo Ucraina , để tấn công được vị trí này Ucraina đã tiến hành chiến dịch bằng các đơn vị đặc nhiệm tinh nhuệ của cục tình báo , được đổ bộ lên bán đảo bằng đường biển trên những xuồng cao tốc chưa được biết đến .

Lá chắn phòng  không của Nga ở crimea đang gặp vấn đề lớn về năng lực thực sự của nó , Ucraina đang  thực hiện chính sách tìm diệt , săn lùng các tầu , thuyền và hệ thống phòng không của Nga tại đây nhằm cô lập crimea .

Ở cuộc tấn công vào tầu ngầm kilo 636.3 và tầu đổ bộ cỡ lớn trên ụ khô của quân cảng sevastopol , lực lượng tình báo ucraina đã xác định mục tiêu đưa ra hướng dẫn và chỉ đạo hoả lực chính xác và nhanh chóng . 

Nhưng đỉnh cao của cuộc tấn công của Ucraina vào bộ chỉ huy hạm đội biển đen của Nga mới là điều chúng ta phải đưa vào sách vở , nó thành công 1 cách đặc biệt và thể hiện 1 sự nguy hiểm của tình báo ucraina trong nội bộ của quân đội nga .

Tôi có thể nói đây là 1 cuộc tập kích bất ngờ , chóng vánh của không quân ucraina và sự hiệp đồng hiệu quả của tình báo nội tuyến của họ , thể hiện sự bất lực hoàn toàn của các hệ thống phòng thủ đường không của Nga trên bán đảo , các radar cảnh báo sớm của nga ở đây hoàn toàn không phát hiện được cuộc tấn công và không xác định được khu vực có thể bị tấn công , nên hậu quả là rất thảm khốc với nga  . tôi không quan tâm đến lời của Nga nói rằng chỉ chết 1 người , điều đó là hết sức vô lý . Ucraina phát động cuộc tập kích tên lửa với số lượng không nhiều , nhưng gây thiệt hại vô cùng lớn  , sự thành công ở đây là thông tin tình báo được gửi về bộ chỉ huy không quân ucraina rất nhanh và kịp thời , cuộc tấn công được diễn ra ngay thời gian đang là giao ca cuộc họp của các chỉ huy Nga đóng tại crimea , cho thấy tình báo Ucraina đã nắm được thông tin nội bộ cấp cao của nga trong bộ máy hạm đội biển đen , điều đó cho thấy tình báo UCR đã được cài cắm sâu vào trong bộ máy chính quyền crimea từ dân sự đến quân sự , tất nhiên vụ tấn công đặc biệt thành công và lớn thế này có sự hỗ trợ không nhỏ của Anh và Mỹ rồi : 

Nói về phòng không Nga tôi không quá dìm hàng , phải nói nga có những hệ thống phòng không cấp chiến lược rất mạnh và tinh vi được đặt xung quanh thủ đô của họ , nhưng làm sao UAV của Ucraina vẫn bay vào thủ đô nga 1 cách đơn giản như vậy ? câu trả lời là hệ thống phòng không ở thủ đô nga không được thiết kế để chống lại các UAV cỡ nhỏ , bay quá thấp và chậm . 

Thủ đô nga được bố trí các hệ thống phòng thu tên lửa đạn đạo , thiết kế của nó để chống 1 cuộc tập kích lớn bằng máy bay , tên lửa đạn đạo của NATO . vì vậy Nga có 5 hầm chứa hệ thống phòng thủ tên lửa chiến lược A-135 Amur  bảo vệ Thủ đô Moscow và khu công nghiệp trung tâm của Nga , đây là hệ thống phòng đường không mạnh nhất của nga , radar Don-2N của hệ thống này có công suất phát các chùm tia radar công suất tới 250 Megawatt , dẫn bắn cho tên lửa 53T6 bay với tốc độ  16 Mach  ( gấp 16 lần tốc độ âm thanh ) ở độ cao hơn 100km , mang theo 1 đầu đạn đánh chặn hạt nhân   chứa Beryllium , 1 loại vũ khí hạt nhân với phản ứng hạt nhân sớm , gây ra 1 vụ đánh chặn trên không tấn công bằng sóng điện tử (EMP) gây ra bởi 1 vụ nổ hạt nhân trên tầng bình lưu và rìa trái đất , bảo đảm không 1 loại tên lửa đạn đạo nào có tầm bắn 3.700km vượt qua được . khủng long là thế , nhưng nó vô dụng khi chống lại UAV nhỏ , bay thấp của Ucraina tấn công vào Moscow…

1 hệ thống phòng thủ tên lửa được tạo ra nhằm đến 1 đối tượng tác chiến nhất định , các hệ thống tên lửa muốn vận hành tốt và đa năng thì cần thường xuyên được nâng cấp mới , Mỹ là patriot để chống lại tên lửa đạn đạo , máy bay và tên lửa hành trình . Nga làm S-300-400 cũng vậy , nhưng sự tiến bộ của khoa học đã giúp thu nhỏ những linh kiện điện tử và thuật toán của các con chíp được cải thiện trong hiệu suất tính toán đã làm các phương tiện phòng không tầm xa này dần trở nên lạc hậu , S-300 hay Patriot có thể bắn được các tên lửa hành trình , máy bay hay các vật thể bay nhanh , nhưng nó lại rất khó phát hiện , tiêu diệt các phương tiện nhỏ , bay chậm.

Các bác đừng tưởng bay chậm mà dễ bắn nha . các radar của những tổ hợp tên lửa tầm xa rất khó phân biệt dược 1 bầy UAV nhỏ bay chậm với 1 đàn chim . vì radar của nó ưu tiên phát hiện các vật thể cho dù là nhỏ , nhưng bay nhanh . vì vậy không ai đưa Patriot chống lại UAV cả , Mỹ nó dùng NASAM , Avengers  và các thiết bị tác chiến điện tử , nga thì dùng Tor M2, Buk M3 , Tunguska-M1… những hiệu quả của phòng không tầm gần của nga theo tôi thấy không đạt yêu cầu . tập đoàn quân phòng thủ đường số không số 1 , chuyên trách bảo vệ thủ đô của nước Nga vận hành tổ hợp S-50M mục đích là để bảo vệ tổ hợp phòng không tầm xa S300 S-400 và S-300 PMU2  những thứ này làm ra để chuyên chống lại UAV , nhưng radar nga về mặt kỹ thuật không đủ độ sắc nét để phân biệt được UAV hay 1 vật thể bay khác kích thước nhỏ , những thứ nga bắn phải là 1 thứ gì đó to lớn và bay nhanh , thực tế đã chứng minh các hệ thống phòng không lục quân Nga thường bỏ qua các vật thể nhỏ , bay chậm , điều này đã tạo ra 1 điểm mù trong hệ thống phòng không nhiều tầng , nhiều lớp của Nga . hậu quả là chúng ta thấy liên tục các UAV của Ucraina thâm nhập vào thủ đô Nga , Nga đã rút các hệ thống phòng không ở những nơi khác về phòng thủ cho thủ đô , nhưng chính vì vậy , nga lại làm mỏng đi hệ thống phòng không của mình ở những nơi khác , nói cách khác nga đang thiếu nghiêm trọng lực lượng và phương tiện phòng thủ đường không của mình .

Chắc chắn 1 điều rằng Ucraina sẽ không ngừng tìm kiếm , tiêu diệt các tổ hợp phòng không tầm xa của nga để mở đường cho việc tiếp nhận và đưa vào thực chiến các chiến đấu cơ tiên tiếng của Nato như F-16 . Như lời của thư ký hội đồng quốc phòng  và an ninh quốc gia Ucraina đã nói rằng : crimea là nơi để chúng tôi thử nghiệm các loại vũ khí mới và phương thức tác chiến bằng không quân và các lực lượng khác , crimea là của chúng tôi và chúng tôi sẽ thử nghiệm bất kỳ vũ khí nào mà luật pháp cho phép để giành lại bản đảo này :  

Mỗi lần tập kích thành công Ucraina lại tăng tỷ lệ thành công  ở những đợt tập kích tiếp theo vì họ rút ra được kinh nghiệm và những đợt tấn công thành công sẽ làm suy giảm khả năng cảnh báo của radar nga và các hệ thống hỗ trọ chung của chúng . 

 

Hoạt động quân sự của Ucraina ở crimea là 1 phần trong việc phản công của họ trên các mặt trận , việc vô hiệu hoá và đẩy lùi hạm đôi biển đen của nga ra xa và truy lùng các hệ thống phòng không tầm xa của Nga trên bán đảo này nhằm mục đích cô lập nó . đó là 1 phần trong chiến lược tác chiến không – bộ - biển điển hình của quân đội Mỹ . và chúng ta dẽ dàng nhận ra mức độ thành công của nó , cho dù trước mắt chưa có chuyển biến lớn , nhưng sự khác biệt sẽ đến trong thời gian tới khi nga mất quyền kiểm soát trên biển và vùng trời của crimea . khi F-16 đến , điều gì có thể cản F-16 ném JDAM và  ATACMS vào các sân bay của Nga ở đây ? mà tôi nói luôn là sức huỷ diệt của ATACMS khi được trang bị đạn chùm mà đánh vào sân bay , các kho bãi của nga là vô cùng kinh khủng , nó không khác gì ném bon rãi thảm .

Chúng ta sẽ sớm thấy tên lửa ATACMS thể hiện sức huỷ diệt của nó ở khu vực miền đông – nam Ucraina trong 2 tuần nữa …

Nếu Nga thất bại thì sao ?

 Trước khi đến với tình hình thực địa của ucraina . chúng ta nhìn lại các bài phát biểu rất xúc động của tổng thống Zelllesky ,  TT Biden và TT Duda ở cuộc họp Liên Hợp Quốc  hôm qua . thật cảm xúc .

Zelllesky phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc: ..... Tôi biết có những nỗ lực nhằm kí kết một thỏa thuận mờ ám đằng sau hậu trường. Nhưng không thể tin cậy quỷ dữ. Hãy hỏi Prigozhin xem lời hứa của Putin đáng tin cậy như thế nào. Xin hãy nghe tôi. Hãy để sự đoàn kết quyết định mọi thứ một cách công khai....(hơn đứt  nước nào đó ở đông lào ,chấp nhận  khi đồng minh ký kết các điều khoản trên lưng của mình năm 1954 ) 

Biden phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc: Chúng ta phải đứng lên chống lại sự xâm lược trắng trợn này vào ngày hôm nay và ngăn chặn những kẻ xâm lược khác trong tương lai...( thế kỹ 21 không cho phép hành sử như mọi rợ về lãnh thổ như thế kỹ 15 , TQ hãy nhìn gương Nga mà hành sử ) 

Tổng thống Balan Duda phát biểu tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc: .... Thời của đế quốc Nga đã chấm dứt vĩnh viễn ... Người Nga tin rằng các quốc gia láng giềng phải phục tùng họ. Chúng tôi nói Không! .... Cuộc chiến tàn khốc này phải chấm dứt, nó ko được phép đóng băng. Điều này chỉ có thể có được bằng cách khôi phục sự toàn vẹn về lãnh thổ của Ukraine trong các đường biên giới được quốc tế công nhận.

... Hoa Kì đóng vai trò then chốt trong việc đánh bại Đức quốc xã. Nếu ko có sự hỗ trợ của Hoa Kì, cả Vương quốc Anh và Liên Xô đều ko thể chống được Hitler. Châu Âu thường có xu hướng quên rằng họ có được an ninh và thịnh vượng nhờ vào cam kết và sự hiện diện của Hoa Kì. Balan biết rõ điều này, đó là lí do ưu tiên hàng đầu trong nhiệm kì Chủ tịch Liên minh Châu Âu của chúng tôi vào nửa đầu năm 2025 sẽ là tăng cường quan hệ và hợp tác xuyên Đại Tây Dương giữa EU và Hoa Kì

 ( Hoa Kỳ sẽ đóng vai trò lớn hơn trong việc bảo vệ an ninh trên toàn bộ đường biên giới của NaTo ở châu âu và vòng bắc cực )

🌻🌻🌻Trở lại với chiến trường ucraina 

Những cơm mưa đầu thu đã đến trên những cánh đồng Ucraina . báo hiệu 1 kiểu thời tiết cực đoan cho các cuộc tiến công cơ giới của Ucraina , nhưng các chỉ huy của Ucraina đã nói rằng , thời tiết sẽ không ảnh hưởng gì tới tình hình phản công của họ , Ucraina bất chấp các vấn đề thời tiết để đẩy nhanh việc phản công , vì theo tôi Ucraina còn 30 đến 45 ngày nữa để làm được việc đó trước khi bước vào mùa đông sắp tới .

Các chỉ huy Mỹ than phiền rằng Ucraina phản công chậm chạp là vì họ không dồn  nguồi lực cho chiến trường trọng điểm Zaporizhzhia , mà ucraina lại phân tán lực lượng ra toàn bộ miền đông , điều đó làm giảm tính hiệu quả của tác chiến phản công , nhưng theo tôi Ucraina có chiến thuật tác chiến riêng của mình , việc phản công đã đẩy Ucraina vào 1 tình thế rủi ro cao hơn nhiều về mặt nhân sự , binh sỹ Ucraina bị thương quá nhiều làm hao hụt đi các nguồn dự trữ nhân lực tinh nhuệ  chiến lược của họ , làm suy giảm nhuệ khí toàn quân đáng kể , trong  khi đang có thông tin Nga đang dồn quân cho 1 cuộc phản công lớn đâu năm 2024 , chính vì vậy Ucraina cần phải phân bổ lực lượng ra toàn miền đông để giữ nguồn dự bị cần  thiết khi Nga phản công . 

Ucraina vẫn sẽ phản công ở quy mô nhất định đánh cầm chừng để đợi thêm Vũ khí và bổ xung kho đạn pháo bị hao hụt rất nhiều suốt 3 tháng qua . Ucraina vẫn tiến quân dù chậm nhưng rất ổn định , họ đã tiến chậm hơn để giảm thiểu thương vong .

Ở trục chiến lược robotin Ucraina vẫn tiến chậm nhưng thiết lập nguồn lực phía sau rất chắc chắn , như tôi đã nói rất nhiều lần ở những bài viết trước , việc Ucraina phải tiến xuống phía nam , bên bờ Biển  AZOV là nhiệm vụ chiến lược và là duy nhất để kết thúc chiến tranh trên khu vực miềm đông nam Ucraina . tuy nhiên tôi có thông tin rằng , Nga đang huy động và quân dự trữ ở tuyến phòng thủ thứ 3 đến 550 ngàn quân . thông tin này tôi xem như 50/50 . vì Pu Tin  mới phát động 1 cuộc tuyển quân mới ở tháng 7 vừa qua với số quân hơn 250 ngàn quân . Ở tuyến phòng thủ thứ nhất , Ucraina đã hoạt động với những đơn vị nhỏ , tiến quân theo dạng mủi nhọn , mở đường cho các tốp sau được trang bị hạng nặng tiến lên , khi 1 vị trí nhỏ được xuyên qua , lực lượng Ucraina phải đánh rộng ra và giữ vững bất kỳ vị trí nào ở đó  để tuyến sau tràn lên , đó là lý do các bác thấy Ucraina tung vào lữ đoàn tinh nhuệ 82 của mình . 

Ucraina  nó có 2 lữ mạnh là 82 và lữ đoàn thuỷ quân lục chiến 37 chúng đóng vai trò như các đơn vị xung kích chiến lược. Có nghĩa là các đơn vị khác sẽ đảm nhiệm việc đánh thăm dò, lấn đất, tạo thế trận.. còn các đơn vị dự trữ chiến lược sẽ chỉ được tung vào trận khi phát hiện ra lỗ hổng hay cơ hội có thể đột phá. Nó giống như con dao giấu trong tay áo vậy, chỉ dùng để tung ra đòn kết liễu vào đúng thời điểm mà thôi.

Việc tung lữ 82 vào có nghĩa là Ucraina đã tìm ra cơ hội để chọc thủng phòng tuyến . Lữ 82 chính là cú đấm quyết định để đột phá qua Rabotino vừa rồi. Khi xong việc nó sẽ rút ra giao trận địa lại cho các đơn vị khác trấn giữ , đây là 1 lối đánh rất ảo diệu mà vẫn giữ được nguồn vốn dự trữ chiến lược của mình , 

Nga  từ nữa năm nay đang thực hiện chiến thuật “  thủ nam – công bắc ” , khá là khó chịu , các khối chủ lực mạnh nhất của nga đang nằm ở đông bắc Ucraina vì vậy theo dự đoán của tôi , Có dấu hiệu 1 đợt phản công lớn của nga có thể xẩy ra ở trục phía bắc với tâm điểm chính là khu vực Kubian , Luhansk và Lyman nếu Nga đủ mạnh để tấn công khu vực này , nguy cơ Ucraina sẽ bị cô lập các cơ sở hậu cần quan trọng ở phía bắc . 

Tôi không nghĩ Nga có đủ sức để tấn công ngược lại khu vực này vì bản thân Nga cũng phải vượt qua chính bãi mìn của mình đã bố trí , thế mạnh của Nga là đang dựa vào bãi mìn và hệ thống hầm hào chằng chịt để thủ , nếu ló đầu ra thì nga khả năng cao mất đi chổ dựa chiến thuật của mình , nhưng mọi thứ cũng không thể biết trước được , khả năng  Nga phản công là thấp nhưng không phải là không có vì nga vẫn còn nguồn lực về con người rất lớn . 

Sét đến những diễn biến trên chiến trường , tôi nhận định rằng Ucraina vẫn đánh cầm chừng để đợi viện trợ vũ khí mới và bỏ xung thêm đạn dược bị tiêu hao quá nhiều từ đầu tháng 6 đến nay . trong vòng 30 ngày tới có lẽ không có sự kiện nào  trên chiến trường nổi bật , hậu phương của Nga vẫn sẽ bị đánh phá dữ dội với sự có mặt của tên lửa ATACMS , nhưng những vấn đề về hậu cần của Nga sẽ bị phơi bày ở mùa đông , mùa đông đến tôi tin chắc Ucraina mới tang đòn quyết định như ở Lyman  , mùa đông là nơi thể hiện sự vượt trội của các đội quân mạnh về hậu cần , Nga không theo được hậu cần trong mùa đông thì không cần đánh , Nga cũng phải rút lui . 

Trở lại chính trường quốc tế , sự suy tàn của 1 quốc gia đến từ nhiều nguyên nhân , nhưng chiến tranh là 1 trong những nguyên nhân được xem là căn cơ nhất . 

Trong bài viết trước , tôi đã nói rằng , không có thế lực nào đe doạ được sự tồn vong của nước Mỹ ,  mà chính sức mạnh của nó sẽ dìm chết nó nếu Mỹ còn phiêu lưu về mặt quân sự . Nước mỹ quá mạnh , nhưng chính vì nó quá mạnh nên mới gây nên sự nguy hiểm cho chính nước Mỹ .

Các bác tham khảo bài viết ở đây .

https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=2449769148505542&id=100004174416553&mibextid=Nif5oz

Chiến tranh là “thời khắc bản lề” của lịch sử. Và những cuộc chiến không được chuẩn bị kỹ càng, khi đóng vai trò là điểm khởi đầu cho sự suy tàn của một quốc gia, có thể trở thành một đòn chí mạng. Điều này đặc biệt đúng đối với các đế chế. Nếu không thất bại trong Thế chiến I, Đế chế Habsburg, vốn đã cai trị Trung Âu suốt hàng trăm năm, hẳn đã có thể tiếp tục tồn tại bất chấp nhiều thập niên suy tàn. Có thể kết luận tương tự với Đế chế Ottoman, nơi mà từ giữa thế kỷ 19 đã được ví von là “bệnh nhân của châu Âu.” Đế chế Ottoman, giống như Đế chế Habsburg, có thể đã sống sót thêm hàng chục năm nữa, và thậm chí tái cấu trúc lại, nếu họ không phải là bên thua cuộc trong Thế chiến I.

Ở đâu đó , chúng ta thấy những tiếng nói về việc Nga  hay Mỹ sẽ bị suy vong nhưng điều đó có cần thiết và có tốt hay không ? chúng ta không bao giờ nên đánh giá thấp, hay ăn mừng ngày tàn của một đế chế. Các đế chế hình thành từ hỗn loạn, và cũng suy tàn trong hỗn loạn. Các quốc gia đơn sắc tộc hình thành từ đống tro tàn của hai đế chế đa sắc tộc Habsburg và Ottoman chứa đựng nhiều cực đoan và bất ổn. Lý do là bởi các nhóm sắc tộc và phe phái cùng những bất bình của riêng họ, từng được xoa dịu nhờ “chiếc ô đế chế”, nay bất ngờ trở nên tách biệt và quay sang đối đầu nhau. Chủ nghĩa quốc xã, và rộng hơn là chủ nghĩa phát xít, đã ảnh hưởng đến nhiều quốc gia và phe phái ở Balkan thời hậu Habsburg và hậu Ottoman , điều này có giúp chúng ta hình dung ra những nguy hiểm của 1 thời đại hiện nay hay khồng ? 1 thời đại mà các đế chế hiện đại đang nắm trong tay hàng ngàn Vũ Khí Ngày Tận Thế ? 

Chúng ta không cần nhìn đâu xa , nửa đầu thế kỷ 20 được định hình bởi sự sụp đổ của các đế chế, và nửa sau là bởi các cuộc chiến tranh và biến động địa chính trị đi kèm với sự sụp đổ đó. Đế chế vẫn thường bị giới trí thức đánh giá thấp, nhưng sự suy tàn của đế chế có thể gây ra nhiều vấn đề lớn. Chẳng hạn không đâu xa là  Trung Đông ,  vẫn chưa tìm ra giải pháp thỏa đáng cho sự sụp đổ của Đế chế Ottoman, bằng chứng chính là những thăng trầm đẫm máu tại khu vực này trong 100 năm qua.

Tất cả những điều này cần phải được đề cập mỗi khi chúng ta xem xét tính dễ bị tổn thương của Trung Quốc, Nga và Mỹ ngày nay. Ba cường quốc này có thể mong manh hơn chúng ta tưởng rất nhiều . Nếu một hoặc tất cả các cường quốc  này bị suy yếu đáng kể, thì tình trạng rối bời và mất trật tự sẽ gia tăng bên trong biên giới của họ và trên toàn thế giới. Một nước Mỹ suy yếu hoặc gặp nhiều khó khăn sẽ ít có khả năng hỗ trợ các đồng minh của mình ở châu Âu và châu Á. Nếu chế độ của Điện Kremlin bị lung lay vì các nguyên nhân bắt nguồn từ cuộc chiến Ukraina, thì Nga, nước yếu hơn về mặt thể chế so với Trung Quốc, có thể trở thành một phiên bản của Nam Tư cũ, không thể kiểm soát các vùng lãnh thổ lịch sử của mình ở Caucasus, Siberia và Đông Á. Những biến động về kinh tế hoặc chính trị ở Trung Quốc có thể gây ra bất ổn ở các khu vực trong nước, đồng thời có thể khiến Ấn Độ và Triều Tiên cảm thấy mạnh dạn hơn, khi chính sách của họ trước giờ thường bị TQ kiềm chế.

Các cường quốc ngày nay không phải là các đế chế. Nhưng Nga và Trung Quốc vẫn mang theo di sản đế chế của họ. Cuộc chiến của Nga  ở Ukraina bắt nguồn từ những xung động tồn tại trong cả đế chế Nga và Liên Xô. Ý định hung hăng của Trung Quốc đối với Đài Loan mang âm hưởng của khát vọng bá chủ châu Á có từ thời nhà Thanh. Mỹ chưa bao giờ chính thức được xếp loại là một đế chế. Nhưng việc mở rộng về phía tây ở Bắc Mỹ và các cuộc chinh phục lãnh thổ ở nước ngoài đã mang lại cho Mỹ bóng hình của một đế chế trong thế kỷ 19, và trong thời kỳ hậu Thế chiến 2 , Mỹ đã có được một mức độ thống trị toàn cầu mà trước đây chỉ các đế chế mới sở hữu.

Ngày nay, cả ba cường quốc này đều đang đối mặt với tương lai bất định, trong đó không thể loại trừ sự sụp đổ hoặc tan rã ở một mức độ nào đó. Vấn đề mà từng nước phải đối mặt là khác nhau, nhưng chúng đều mang tính sống còn đối với sự tồn tại của họ. Nga là nước có nguy cơ cao nhất. Ngay cả khi bằng cách nào đó họ giành chiến thắng ở Ukraina, Nga sẽ vẫn phải đối mặt với thảm họa kinh tế khi bị phân tách khỏi EU và khối G-7, ngoại trừ trường hợp có một nền hòa bình thực sự, điều mà giờ đây rất khó xảy ra. Nga có thể đã trở thành bệnh nhân Âu-Á, như Ottoman từng là bệnh nhân châu Âu.

Đối với Trung Quốc, tăng trưởng kinh tế hàng năm của nước này đang chậm lại, đi từ hai con số xuống một con số, và có thể sẽ còn thấp hơn. Nguồn vốn đã rời khỏi nước này, khi các nhà đầu tư nước ngoài bán đi hàng tỷ đô la trái phiếu và cổ phiếu Trung Quốc. Cùng lúc đó, nền kinh tế Trung Quốc đã đạt ngưỡng trưởng thành và đầu tư nước ngoài bắt đầu giảm dần, dân số già đi và lực lượng lao động bị thu hẹp. Tất cả những điều này sẽ không đảm bảo cho sự ổn định nội bộ trong tương lai. Trung Quốc , thông qua các chính sách nhà nước và cộng sản hà khắc, đã dần dần bóp chết con ngỗng mà trong 35 năm qua vẫn đang đẻ trứng vàng. Những thực tế kinh tế nghiêm trọng này, bằng cách làm suy giảm mức sống của dân thường Trung Quốc, có thể đe dọa hòa bình xã hội và sự ủng hộ ngầm đối với hệ thống cộng sản. Các chế độ chuyên chế, dù bên ngoài luôn toát ra vẻ yên bình, nhưng bên trong thường lại là sự mộc ruỗng vô cùng lớn .

Mỹ là một nền dân chủ, vì vậy các vấn đề của nước này cũng minh bạch hơn. Nhưng điều đó không nhất thiết sẽ làm chúng bớt nghiêm trọng. Khi thâm hụt ngân sách liên bang tăng lên đến mức không thể chịu nổi, quá trình toàn cầu hóa đã chia cắt người dân Mỹ thành hai nửa đối đầu: một nửa là những người bị cuốn vào các giá trị của một nền văn minh quốc tế-toàn cầu mới, và nửa còn lại là những người từ chối nó vì lợi ích của chủ nghĩa dân tộc có tính truyền thống và tôn giáo. Một nửa nước Mỹ đã tách mình khỏi yếu tố địa lý lục địa, trong khi nửa còn lại gắn chặt với nó. Các đại dương dần không còn là yếu tố ngăn cách Mỹ với phần còn lại của thế giới, điều mà trong hơn 200 năm qua đã góp phần tạo nên sự gắn kết cộng đồng của nước này. Mỹ là một nền dân chủ đại chúng hoạt động tốt trong thời đại máy in và máy đánh chữ, nhưng ít thành công hơn trong kỷ nguyên kỹ thuật số, nơi mà những đổi mới đã thúc đẩy cơn thịnh nộ của chủ nghĩa dân túy dẫn đến sự trỗi dậy của Donald Trump.

Vậy là chúng ta lại đang chứng kiếm những thay đôi trật tự toàn cầu trong vòng 15 năm tới đây  . vậy thì có những kịch bản nào ? có 3 kịch bản chính . cùng xem thế nào nào . 

Kịch bản thứ nhất: Nga sẽ sa sút nghiêm trọng vì cuộc chiến sai lầm của họ, Trung Quốc cảm thấy quá khó để đạt được sức mạnh kinh tế và công nghệ bền vững dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Trung Quốc , ngày càng quay trở lại chủ nghĩa Lenin chính thống, còn Mỹ vượt qua tình trạng hỗn loạn trong nước, và cuối cùng trở thành một cường quốc đơn cực, như đã xảy ra ngay sau Chiến tranh Lạnh. 

Kịch bản thứ hai :  Là một thế giới lưỡng cực thực sự, trong đó Trung Quốc duy trì động lực kinh tế của mình ngay cả khi nước này trở nên chuyên chế hơn.

Kịch bản thứ ba : Là sự suy giảm dần dần của cả ba cường quốc, khiến hệ thống quốc tế rơi vào tình trạng vô chính phủ lớn hơn, với các cường quốc tầm trung, đặc biệt là ở Trung Đông và Nam Á, ít bị kiềm chế hơn so với hiện tại; còn các quốc gia châu Âu chẳng thể thống nhất được với nhau điều gì, vì không có sự lãnh đạo mạnh mẽ của Mỹ, ngay cả khi lục địa này đang bị đe dọa bởi một nước Nga hỗn loạn thời hậu Putin.

Kịch bản nào trở thành hiện thực sẽ phụ thuộc rất nhiều vào kết quả của các cuộc đối đầu quân sự. Thế giới đang chứng kiến việc một cuộc chiến lớn trên bộ ở Đông Âu có thể ảnh hưởng như thế nào đến triển vọng và danh tiếng của Nga trong vai trò một cường quốc. Ukraina đã vạch trần bộ mặt thật của cỗ máy chiến tranh Nga – một thứ gì đó giống như đến từ các nước đang phát triển: vô kỷ luật, hay đào ngũ, hậu cần từ kém đến không có, với một lực lượng hạ sĩ quan cực kỳ yếu. Tương tự như cuộc chiến ở Ukraina, một xung đột hải quân, trên không gian mạng, hay một cuộc chiến tên lửa phức tạp ở Đài Loan, Biển Đông, hoặc Biển Hoa Đông, là chuyện dễ bắt đầu nhưng khó kết thúc.

Như tôi đã nói , Mỹ có 1 chính sách đã hình thành từ 60 năm trước  “ cân bằng khơi xa “ Một chính sách đối ngoại Mỹ kiềm chế hơn có thể là công thức cho sự tồn tại lâu dài của cường quốc Mỹ. “Cân bằng khơi xa” (offshore balancing) thoạt nhìn có thể là chiến lược chỉ đạo của Washington: “Thay vì kiểm soát thế giới, Mỹ sẽ khuyến khích các quốc gia khác đi đầu trong việc giám sát các cường quốc đang lên, và chỉ can thiệp khi cần thiết, nhưng chính sách này giờ đây đang rất khó để ấp dụng như 60 năm trước . Tuy nhiên, vấn đề đối với cách tiếp cận đó là thế giới thường xuyên biến đổi và liên kết sâu rộng, khủng hoảng ở một nơi có thể lan sang các nơi khác, thế nên sự kiềm chế đơn giản là không thực tế. Cân bằng khơi xa có thể quá hạn chế và quá máy móc. Chủ nghĩa biệt lập đã phát huy tác dụng trong thời đại mà tàu thủy là cách duy nhất để băng qua Đại Tây Dương, và phải mất nhiều ngày để làm vậy. 

 Ngày này Nước Mỹ tiếp cận với xung đột theo 1 cách khác , nghĩa là dự tính các tình huống xấu nhất cho mọi khủng hoảng, nhưng không cho phép bản thân bị gắn với tình trạng không hành động. Nó là một nghệ thuật và một bản năng, hơn là khoa học chính trị . Nhưng nó chính là cách để cường quốc tồn tại.

Các đế chế có thể đột ngột sụp đổ, và khi điều đó xảy ra, hỗn loạn và bất ổn sẽ theo sau. Có lẽ đã quá muộn để Nga có thể tránh được số phận này. Trung Quốc có thể sẽ làm được điều đó, nhưng sẽ rất khó khăn. Mỹ vẫn là nước có vị thế tốt nhất trong ba cường quốc, nhưng càng chần chừ không áp dụng một cách tiếp cận thực tế và bi quan hơn, thì tình hình sẽ càng tồi tệ. Một đại chiến lược của những giới hạn (grand strategy of limits) đang được hình thành , và điều này rất quan trọng với sự tồn vong của Nước Mỹ . Hãy hy vọng nó sẽ được bắt đầu ngay bây giờ, với chính sách chiến tranh ở Ukraine của chính quyền Biden, cách tếp cận của Mỹ ở Ucraina là vô cùng khôn ngoan và tinh quái . đây là 1 nghệ thuật điều hành nền chính trị thế giới mở bởi những hiệp định và quan hệ vô cùng nhiều và to lớn . sự thông minh và láo cá của nước Mỹ đang được thể hiện rất rõ ở chiến trường Mỹ , Nga , TQ trên sân vật Ucraina …